بررسی عوامل موثر بر بهبود ساختار فضایی در محلات شهری با تاکید بر سرمایه های اجتماعی

در پژوهش حاضر با توجه به بازیابی مفهوم نوین محلات در سازمان یابی الگوهای اجتماعی شهری، سعی شده است در یک محله منتخب شهر مشهد ( محله سرشور و چهنو ) ، فرآیند احیاء مفهوم و کارکردهای محله در چارچوب رویکرد توسعه محله ای پایدار مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و با استفاده از اصول و شاخص های مطرح در دیدگاه توسعه محله ای پایدار و کاربرد روش مصاحبه عمیق و گروه های کانونی به بررسی تصورات ذهنی و نظریات ساکنین در دو زمینه ارتقاء سرمایه های اجتماعی و بهبود ساختار فضایی پرداخته شده است. نتایج حاصله نشان می دهد که گسست در ساختار فضایی محله و از بین رفتن هویت کالبدی آن سبب از بین رفتن ساختار اجتماعی پیوسته میان ساکنین و کاهش ارتباطات و تعاملات بین مردم گردیده است. همچنین نتایج نشان داد که ایجاد شبکه های اجتماعی قوی در قالب گروه ها و اجتماعات محلی و ایجاد زمینه ها و بستر های لازم برای برقراری ارتباط میان ساکنین ، می تواند به صورت باز خوردی موثر سبب حل مشکلات شهری و بهبود وضعیت زیستی ساکنین محله گردد. با تاکید بر ساختار فضایی پیشنهادی؛ که شاخص های پایداری در آن رعایت شده باشد می توان زمینه بهبود تعاملات و روابط مناسب اجتماعی میان ساکنین در چار چوب رویکرد اجتماعات محلی را انتظار داشت. ارزیابی های صورت گرفته نشان دهنده ی این نکته است که تعاملات اجتماعی در یک فرآیند برگشت ناپذیر منجر به بهبود ساختار فضایی محله و تقویت هویت محلی می گردد.